PLC, endüstriyel alanda kullanılan bir otomasyon cihazıdır. Fabrikalarda üretim hatlarının ve makinelerin kontrolünü veya denetimini sağlayan PLC tanımı genişletilecek olursa; endüstriyel otomasyon sistemlerinde sıkça kullanılan, mikroişlemci tabanlı bir bileşen denilebilir. PLC cihazı özel bir programlama sistemi veya bir bilgisayar yardımı ile belirlenen programlama dilinde yazılan programları belleğine kaydeder. “Programmable Logic Controller” olarak bilinen PLC açılımı, “Programlanabilir Lojik Kontrolör” ya da “Programlanabilir Mantıksal Denetleyici” şeklindedir. Siz de PLC hakkında daha detaylı bilgi edinmek için yazının devamını okuyabilirsiniz.
Endüstriyel otomasyon alanında oldukça önemli bir yere sahip olan PLC, fabrikalardaki üretim hatlarının ve makinelerin kontrolünü sağlama işlevi görür. İleri teknolojiler kullanılarak tasarlanan cihaz, modern üretim süreçlerinin güvenli ve daha verimli şekilde çalışmasını destekler. Endüstriyel operasyonların vazgeçilmez bir parçası olan PLC, giriş sinyallerini kesintisiz şekilde izleyerek programlanan mantığa uygun çıkış sinyalleri oluşturur. Programın hafızasında saklanan ve sürekli güncellenen işlemler sayesinde karmaşık kontrol görevlerini en uygun şekilde gerçekleştirir. PLC cihazları çok yönlü kullanımı ve dayanıklı yapısıyla uzun süreli kullanım vadeder.
PLC çeşitleri, farklı uygulama alanları için özel olarak geliştirilmiştir. Kompakt PLC türleri güç kaynağını tek bir ünitede birleştirme özelliği ile ön plana çıkar. Kompakt tasarımları sayesinde genel olarak küçük üretim hatları, paketleme makineleri gibi alanlarda tercih edilir. Farklı bileşenlerin ayrı şekil bulunduğu ve ihtiyaç dahilinde birleştiği Modüler PLC, esnek yapısıyla fonksiyonel kullanım sunar. Modüler PLC, genel olarak büyük ölçekli veya karmaşık endüstriyel uygulamalar için tercih edilir. Bir başka çeşit olan Rack-Mount PLC, bir raf sistemine monte edilerek kullanılır. Büyük ölçekli tesislerde ve endüstriyel uygulamalarda sıkça kullanılır. Safety PLC cihazları, kritik güvenlik uygulamaları için ideal olan türdür. Safety PLC türü, insan ve makine güvenliğini kontrol etmek amacıyla tasarlanmıştır. Motion Control PLC'ler ise hareket kontrol uygulamalarında tercih edilir. Distributed PLC türleri merkezi kontrol ünitesi yerine, çeşitli noktalara dağıtılmış kontrol birimlerinden meydana gelir. Kontrol birimleri sayesinde karmaşık işlemlerde etkili performans sergiler. Standart bir bilgisayar üzerinde çalışan Soft PLC ise, geleneksel işlevleri yerine getirir. Özellikle entegrasyon gerektiren uygulamaların temelini oluşturur.
PLC kullanımı açısından oldukça basit bir mantığa dayanır. Cihaz pasif durumdayken çalışma moduna getirildiği zaman çıkış hafızasını sıfırlar. Daha sonra giriş elemanlarından alınan veriler okunarak, giriş hafızasına kaydedilir. PLC temel çalışma mantığı, daha önceden yazılmış olan bir programı sürekli tarayarak gerçekleşmesi olarak açıklanabilir. Tarama işlemi üç temel adımda olur. Bu adımlar şu şekildedir:
PLC kullanım alanları oldukça geniş bir skalaya sahiptir. PLC cihazları genel olarak endüstriyel alanlarda yaygın olarak kullanılır. Fabrikalardaki üretim hatlarının da temelini oluşturan PLC, montaj hatlarındaki parçaların doğru hızda ve sırada monte edilmesine yardımcı olur. Bunun yanı sıra paketleme sistemleri alanında da sıkça tercih edilir. Bu alanda ürünlerin doğru olarak paketlenmesi ve etiketlenmesini sağlar. PLC uygulamaları arasında proses kontrol işlemleri de bulunur. Su arıtma sistemleri, kimyasal işlemler gibi proseslerin kontrolünü en verimli şekilde yönetir. Enerji santrallerinde üretim ve dağıtım sistemlerini kontrol etme amacıyla da PLC cihazlarından faydalanılır. Ayrıca otomotiv endüstrisi alanında; araç montaj hatları, kaynak makineleri, boya hatları gibi yerlerde kullanılır. PLC bunlar dışında daha birçok alanda tercih edilen önemli bir cihazdır.