Kısa Devre Nedir?

Kısa devre ne demek sorusu birçok kişi tarafından merak edilen konular arasında yer alır. Kısa devre, bir elektrik devresinde bulunan ve farklı gerilimlere sahip iki veya daha fazla noktanın birbirine değmesi sonucu meydana gelir. Elektrik devrelerinde olumsuz sonuçlar oluşmasına neden olabilen ciddi bir durumdur. Kısa devre ile merak edilen tüm detayları bu yazının devamında bulabilirsiniz.

Kısa Devre Nasıl Olur?​

Kısa devre faz iletkenlerinin bir kaza sonucu birbiri ile temas etmesiyle oluşur. Devrelerdeki elektrik akımı, anahtar kapalı olsa bile gerilimi alıcıya ulaştırmaya çalışır. Bu sırada faz iletkenlerinin birbirleriyle veya toprakla arasına giren yalıtkanın kesilmesi ya da delinmesi sonucu kısa devre oluşur.

Kısa Devre Neden Olur?

Kısa devre sorunu iç ve dış unsurlardan meydana gelebilir. İletim hatlarının arızalanması, yalıtımın yıpranması, elektrikli ekipmanlardaki yalıtımın bozulması ya da yanlış montaj gibi sorunlar iç unsurlar arasında yer alır. Özellikle izolasyonun eski olması veya yanlış montaj edilmesi akım geçen tellerin nötr tellere temas etmesine sebep olabilir. Kısa devrenin dış unsurları ise ekipmanların aşırı yüklenmesi, dalgalanmalar sonucu oluşan yalıtım arızaları ve kullanıcılar tarafından verilen hasarlar gibi durumlardan oluşur.

​Kısa Devre Nasıl Anlaşılır?​ Kontrolü Nasıl Yapılır?

Kısa devrenin kontrolünü yapmak için bazı basit işlemler bulunur. İlk olarak kısa devre için fiziksel işaretlere bakmak gerekir. Fiziksel işaretler yanık veya erimiş metal, yanık kokusu gibi durumları içerir. Bu durumlarda gerekli parçaların değişmesi gerekebilir. Bir diğer yöntem ise multimetre ile kısa devre hesabı yapılmasıdır. Ölçüm sırasında olması gerekenden daha düşük ya da yüksek voltaj olduğunda kısa devre ihtimali olabilir. Bu durumda devrenin detaylı şekilde incelenmesi gerekir.

Kısa Devre Nasıl Düzeltilir?

Kısa devreyi düzeltmek için bazı yöntemler bulunur. Kısa devrenin neden kaynaklandığı anlaşıldıktan sonra elektrik devresine giden gücün kesilmesi gerekir. Detaylı inceleme bu aşamadan sonra yapılmalıdır. Gerekli durumlarda devrelerdeki arızalı parçaları değiştirmek gerekebilir. Multimetre ile yapılan ölçümlerde ise kısa devreye sebep olabilecek çıplak bakır uç olup olmadığının incelenmesi gerekir. İncelemeler sonucu bir sorun tespit edilmezse kablolar tekrar vidalanır ve devre çalışır hale gelir.

Kısa Devre Neden Tehlikelidir?

Kısa devre sorunu bazı tehlikeli sonuçlara neden olabilir. Bunlardan ilki elektrik çarpmasıdır. Kısa devre sırasında kontrolsüz şekilde devreye temas etmek elektrik çarpması ile sonuçlanabilir. Bir diğer tehlike ise yangın çıkma durumudur. Kısa devreden geçen yüksek akım plastikleri eriterek ahşap, kumaş gibi yanıcı malzemelerin ateş almasına neden olabilir. Bu durumlar oldukça tehlikelidir ve istenmeyen sonuçlara sebebiyet verebilir.

Kısa Devre Çeşitleri Nelerdir?

Kısa devre sorunu birçok farklı nedenlerden kaynaklı meydana gelebilir. Bu nedenler devrelerdeki kablolar, topraklama, faz etkileşimleri gibi durumlardan kaynaklanabilir. Bu durumlar kısa devrelerin çeşitli şekillerde meydana gelmesine neden olur. Başlıca kısa devre çeşitlerini şu şekilde sıralayabiliriz:

• Normal Kısa Devreler: Akım taşıyan telin nötr değerdeki başka tele değmesi sonucu meydana gelir.
• Topraklamadan Kaynaklanan Kısa Devreler: Akım taşıyan telin devrenin topraklanmış bir kısmıyla temas etmesi sonucu kısa devre oluşur. Çıplak topraklama kablosu, topraklanmış bir metal duvar kutusu gibi etkenler bu duruma neden olabilir.
• Simetrik Kısa Devre: Dengeli kısa devre olarak da bilinen bu durum aynı anda üç fazda kısa devre oluşması anlamındadır. Bu tür kısa devre sorunu ağır hasarlar yaratabilir.
• Asimetrik Kısa Devre: Akım dalgalanmasının sıfır eksenine göre asimetrik olması durumunda oluşur. Devre sistemlerinde en yaygın olarak görülen arıza tipidir. Bu kısa devre türü dengesiz arızalar olarak da isimlendirilir.

Kısa Devreyi Önlemek İçin Etkili Yöntemler Nelerdir?

Kısa devre sorununu meydana gelmeden önlemek hayati önem taşır. Böylece oluşabilecek elektrik çarpması, yangın, cihazların bozulması gibi olumsuz durumların önüne geçebilirsiniz. Basit yöntemler sayesinde kısa devre oluşumuna engel olabilirsiniz. Bunun için aşağıdaki adımları uygulayabilirsiniz. Kısa devreyi önlemek için kullanabileceğiniz etkili yöntemler şu şekildedir:

• En etkili yöntemlerden biri kablo çıkışlarını kontrol etmektir. Bunun için gevşek bağlantılar, hatalı kablolama, eskimiş prizler ve kablolar incelenmelidir.
• Kısa devre elektrikli cihazlardaki hatalı kablolama ya da montaj gibi sorunlardan da oluşabilir. Bu nedenle elektrikli cihazların dikkatli şekilde çalıştırılması gerekir.
• Fırtına, yağmur, kar gibi olumsuz hava şartlarında elektrik tüketiminin sınırlandırılması kısa devre oluşmasını engelleyebilir. Yıldırım çakması, rüzgar gibi faktörler devrelerde kısa devre oluşturabilir.
• Beklenmeyen akımlarda devreleri otomatik olarak kesen devre kesici cihazlar kullanarak kısa devrelere karşı koruma sağlayabilirsiniz. Devre kesicilerin belirli aralıklar ile kontrol edilmesi gerekir.
• Elektrik devrelerinin ve panoların bakımlarının aksatılmadan yapılması gerekir. Kontrollerin profesyonel bir kişi tarafından en az yılda bir kez yapılması tavsiye edilir.

Elektronik sektöründe hizmet veren Empa Store, birbirinden kullanışlı ürünleriyle farklı ihtiyaçlara çözümler üretir. Birçok markanın Türkiye resmi distribütörlüğünü yapan Empa Store, geniş ürün yelpazesi ile ön plana çıkar. Siz de empastore.com online mağazadaki modelleri detaylı şekilde inceleyerek ihtiyaçlarınızı karşılayabilirsiniz.