Hesabım
Çeşitli elektrik devreleri için önem taşıyan flip floplar amatör ve profesyonel pek çok alanda kullanılır. Flip flop devresi, kısaca lojik kapılar yardımıyla oluşturulan bellek elemanları olarak açıklanabilir. Giriş bölümlerinde çift çıkışa sahip olan flip flop devreleri, çift kararlı bileşenlerdir. Böylece girişlerine uygulanan sinyal değişmediği sürece çıkış durumunu aynı şekilde korurlar. “FF” olarak edilen flip flop, ikili verileri depolamak amacıyla kullanılır. Şimdi gelin flip flop devre çeşitleri, malzemeleri ve çalışma prensibi gibi konuları detaylı bir şekilde inceleyelim.
Flip flop, Türkçe karşılık olarak “takla atmak” ya da “hızlı yön değiştirme” anlamına gelir. Çift kararlı çalışma sistemine sahip olan bu devrelerde saklanan verilere değişen girdiler uygulanarak çeşitlendirilebilir. Flip flop devreleri birçok farklı uygulama alanı ve projelerde kullanılır.
Flip flop çeşitleri, özellikleri ve çalışma prensipleri açısından temel olarak 4 başlık altında incelenebilir. Flip flop çeşitleri özelliklerine göre farklı uygulama gereksinimlerini karşılamak üzere tasarlanır. Başlıca çeşitleri şu şekildedir:
Şimdi bu çeşitlerin işlevlerini ve yapısını detaylı bir şekilde ele alalım.
RS flip flop modellerinde, “Reset yani R” ve “Set yani S” şeklinde iki adet giriş bulunur. S girişi “1” değerine getirildiğinde çıkış değeri “1”, R girişi “1” değerindeyken ise çıkış değeri “0” olur. R ve S girişlerinin aynı anda aktif olması durumunda ise “tanımsız” olarak adlandırılır. Girişlerin ikisi de aktif değilken çıkış değeri değişmeden aynı kalır.
JK flip floplar, RS modellerin daha gelişmiş halidir. JK devreler RS modellerdeki flip “tanımsız” durumunu ortadan kaldırır. J ve K girişi olmak üzere iki girişten meydana gelir. J girişi RS flip flop tipindeki “S”, K girişi ise “R” girişi gibi davranır. JK flip floplarda “tanımsız” durumu “tümleyen” olarak gerçekleşir. Başka bir deyişle girişlerin ikisinin de “1” olması durumunda çıkış değeri “0” ise “1”, çıkış değeri “1” ise “0” olarak görülür.
T yani “Toggle” flip flop tipleri JK modelindeki girişlerin birleştirilerek tek giriş hale getirilmesiyle oluşur. Giriş değeri “1” olduğu sürece çıkış değeri tetikleme sinyali yardımı ile değişir. Girişin aktif olmadığı süreçlerde ise çıkış değerinde herhangi bir değişim gözlenmez.
D tipi flip floplar bilgi kaydetmek amacıyla kullanılır. Bu flip flop modeli pek çok alanda kullanılan kaydedici devrelerde bulunur. D tipi flip flop devrelerde her tetikleme sinyali ile giriş değeri ne ise çıkış değeri de aynı olur.
Flip flop ile devre tasarımı incelendiği zaman değişken giriş ve farklı çıkış değerlerinden oluştuğu gözlenir. Flip flop devreleri iki kararlı durum ve bir tetikleme sinyali ile durum değiştirerek çalışır. Çalışma prensibi temel olarak giriş sinyallerine göre devrenin "1" veya "0" durumunda olmasını sağlayan geri besleme mekanizmasına dayanır. Flip flop devreleri tetikleme türüne göre çalışır. Bu sayede veri depolama, sayma, senkronize sinyaller üretme gibi işlevlerde kullanılır.
Flip Flop devresi yapımı için bazı gerekli malzemeler bulunur. Bunlar Breadboard, 9 volt pil ve pil yatağı, jumper kablolar, 2 adet BC237 transistör, 2 adet 100 uF kondansatör, 2 adet 5 mm LED, 2 adet 10k Ohm direnç ve 2 adet 470 Ohm direnç elemanlarından oluşur. Bu bileşenler devrenin çalışma prensibine uygun olacak şekilde monte edilerek flip flop sistemlerinin temeli oluşturulur.
Elektronik sistemlerin yapı taşı olan flip flop devreleri birçok farklı alanda kullanılır. Veri depolama cihazlarında yaygın olan flip floplar, verilerin güvenli şekilde saklanmasına yardımcı olur. Ayrıca sayısal sayaçlar ve zamanlama devrelerinde de etkili rol oynar. Bunun yanı sıra sıralı mantık devrelerinin de en önemli bileşenlerinden biridir. LED ışık kontrol devrelerinde de verimli olan flip floplar basit bellek hücrelerinde ve osilatör devrelerinde yaygın olarak bulunur. Bu tür devrelerde sinyallerin durumlarını değiştirmek veya korumak için kullanılan flip flop tasarımları elektronik tasarımlarda işlevsellik sağlar. Daha birçok alanda tercih edilen devre modellerini Empa Store online mağazada bulabilirsiniz.
Çeşitli elektrik devreleri için önem taşıyan flip floplar amatör ve profesyonel pek çok alanda kullanılır. Flip flop devresi, kısaca lojik kapılar yardımıyla oluşturulan bellek elemanları olarak açıklanabilir.
PWM yani “pulse width modulation” elektronik alanda sinyal işleme denilince akla ilk gelen tekniklerin başında gelir. Sinyal genişlik modülasyonu olan PWM, geniş bir kullanım alanına sahiptir.
0Buzzer, kısaca ses elde etmek için kullanılan bir devre ekipmanıdır. Başka bir deyişle mekanik, elektromekanik ya da piezoelektrik prensiplerde çalışan işitsel bir uyarı cihazıdır.
Devre veya makine mekanizmalarında bulunan zaman rölesi, güç kontaktörlerini kontrol etmeye yarayan elektronik bileşendir. Zaman röleleri otomatik olarak devrelerin çalışmasını ve belirlenen süre sonunda devrelerin durmasını otomatik olarak kontrol eder.
Lojik kapılar, bir ya da birden fazla girişe ve tek çıkışa sahip elektronik devrelerdir. Lojik devre veya mantıksal kapı olarak da bilinirler. Lojik kapılar, temel elektronik bileşenler olan diyotlar ve transistörlerden oluşur.
1971 yılında icat edilen Solid State Relay (SSR) veya Türkçe adıyla katı hal röleleri, herhangi bir mekanik parça içermemesi başta olmak üzere elektromekanik rölelerden oldukça farklıdır. Gelin, solid state rölelere yakından bakalım.
Elektrik enerjisi günümüzde hayatın ayrılmaz bir parçasıdır. Ancak elektrik enerjisi yapısı itibariyle oldukça tehlikelidir ve dikkatle kullanılmalıdır. Elektrik akımında meydana gelen herhangi bir sorun, büyük maddi kayıplara yol açarken aynı zamanda insan hayatını da tehdit edebilir. Bu gibi olumsuzlukların önlenmesi amacıyla birçok önleyici teknolojik cihaz ve uygulama bulunur. Kaçak akım röleleri de elektrik kullanımını herkes için daha güvenli hale getirilmesine yardımcı olan bir cihazdır. Gelin kaçak akım rölesi hakkında sıklıkla sorulan sorulara ve yanıtlarına yakından bakalım.
Servo motor, günümüzde birçok farklı alanda tercih edilen bir motor çeşididir. Hassas takip sistemi, geri besleme özelliği ve dayanıklı yapısı sayesinde endüstriyel ve hobi amaçlı sıkça tercih edilir. Kullanıcılar tarafından servo motorlar hakkında yoğun bir araştırma yapılır. Servo motor çeşitleri, çalışma prensibi, avantajları gibi konuları yazının devamında bulabilirsiniz.
