Hesabım
Lojik kapılar, bir ya da birden fazla girişe ve tek çıkışa sahip elektronik devrelerdir. Lojik devre veya mantıksal kapı olarak da bilinirler. Lojik kapılar, temel elektronik bileşenler olan diyotlar ve transistörlerden oluşur. Giriş ve çıkış hatlarına sahip olan devreler belirli bir mantıkta çalışır. Kısaca lojik devreler, Boolean Fonksiyonları’ndan yararlanarak girişten aldığı veriler ile mantıksal sonuçlar ortaya koyar.
İşlevselliği açısından farklı lojik kapı devreleri bulunur. Bu devreler lojik kapı sembolleri ile formülize edilir. Genel anlamda 3 adet lojik kapılarla devre tasarımı mevcuttur. Genel hatlarıyla lojik kapılar ve doğruluk tabloları şunlardır:
Logic kapılar VE devresi; iki veya daha fazla girişe ve bir çıkışa sahiptir. Kapı devresi “Y= A . B” formülü ile ifade edilir. Mantık olarak iki giriş anahtarı da kapalı olmadan ya da başka bir deyişle tüm giriş değerleri “1” olmadan elde edilen çıkış değeri “1” olamaz. VE devresinin doğruluk tablosu şöyle sembolize edilebilir:
VEYA kapıları, İki ya da daha fazla giriş ve bir çıkış hattına sahiptir. VEYA devresi, paralel bağlı iki anahtar şeklindedir. Bu kapıda “1” sonucunu almak için girişlerden herhangi birinin “1” olması yeterli olur. Bu devre Y= A + B ile gösterilir. VEYA kapısının doğruluk tablosu şu şekildedir:
Değil kapısının bir giriş ve bir çıkış hattı bulunur. Bu nedenle formülü, Y = A ile ifade edilir. Bu devrelerde giriş ile çıkış değerleri ters şekilde çalışır. Bu bağlamda girişi “1” olan devrenin çıkışı “0” değerinde, girişi “0” olan devrenin çıkış değeri ise “1”’dir. DEĞİL kapısının doğruluk tablosu ise şu şekildedir:
Lojik devreler, 3 temel türden oluşsa da bu türlerden türetilmiş 4 kapı devresi daha bulunur. Bunlar ise şu şekildedir:
VE DEĞİL kapısının iki veya daha fazla giriş ve bir çıkış hattı mevcuttur. Bu devre "VE" ile "DEĞİL" fonksiyonun birleşimi olarak kabul edilir. Bu devre kapısından "VE" fonksiyonundan oluşan çıkışların tam tersi elde edilir. Formülü ise Y = (A . B)' şeklindedir. Yani girişlerin hepsi "1" ise çıkış "0" olur. Bunun dışındaki tüm olasılıklarda ise "1" çıkışı elde edilir.
İki ya da daha fazla giriş ve bir çıkış hattı olan bir devre kapısıdır. "VEYA" fonksiyonunun "DEĞİL" ile birleşmesinden oluşur. "VEYA" fonksiyonundan meydana gelen çıkışların tam tersi sonucuna dayanır. Girişlerin hepsi "0" ise çıkış "1" değerini alır. Bu durumun dışında kalan bütün durumlar "0" çıkış sonucunu verir. Devre formül olarak Y = (A + B)' olarak gösterilir.
İki veya daha fazla giriş ile bir çıkış hattını barındırır. "VEYA" devresinden tek bir özellik ile ayrılır. Bu devreyi "VEYA" kapısından ayıran fark, tüm girişler "1" iken çıkış değerinin "1" yerine "0" olmasıdır. Y= A' . B + A . B' şeklinde bir formüle sahiptir.
ÖZEL VEYA DEĞİL devresinin de iki veya daha fazla giriş ve bir çıkış hattı vardır. Bu devre "ÖZEL VEYA" devre sisteminin tersi olarak çalışır. "VEYA" kapısından farklı olarak girişlerin hepsi "0" olursa çıkış değeri "0" değil "1" olur. Devrenin formülü, Y= A' . B' + A . B olarak ifade edilir.
Lojik kapı uygulamaları birçok sektörde görülür. Lojik kapı entegreleri pek çok farklı alandaki elektronik devrelerin düzgün bir şekilde çalışmasını sağlar. Lojik kapı örnekleri olarak şunlar verilebilir:
Lojik devre projeleri, bu örnekler dışında daha pek çok uygulama alanında tercih edilir.
Lojik kapılar, bir ya da birden fazla girişe ve tek çıkışa sahip elektronik devrelerdir. Lojik devre veya mantıksal kapı olarak da bilinirler. Lojik kapılar, temel elektronik bileşenler olan diyotlar ve transistörlerden oluşur.
1971 yılında icat edilen Solid State Relay (SSR) veya Türkçe adıyla katı hal röleleri, herhangi bir mekanik parça içermemesi başta olmak üzere elektromekanik rölelerden oldukça farklıdır. Gelin, solid state rölelere yakından bakalım.
Elektrik enerjisi günümüzde hayatın ayrılmaz bir parçasıdır. Ancak elektrik enerjisi yapısı itibariyle oldukça tehlikelidir ve dikkatle kullanılmalıdır. Elektrik akımında meydana gelen herhangi bir sorun, büyük maddi kayıplara yol açarken aynı zamanda insan hayatını da tehdit edebilir. Bu gibi olumsuzlukların önlenmesi amacıyla birçok önleyici teknolojik cihaz ve uygulama bulunur. Kaçak akım röleleri de elektrik kullanımını herkes için daha güvenli hale getirilmesine yardımcı olan bir cihazdır. Gelin kaçak akım rölesi hakkında sıklıkla sorulan sorulara ve yanıtlarına yakından bakalım.
Servo motor, günümüzde birçok farklı alanda tercih edilen bir motor çeşididir. Hassas takip sistemi, geri besleme özelliği ve dayanıklı yapısı sayesinde endüstriyel ve hobi amaçlı sıkça tercih edilir. Kullanıcılar tarafından servo motorlar hakkında yoğun bir araştırma yapılır. Servo motor çeşitleri, çalışma prensibi, avantajları gibi konuları yazının devamında bulabilirsiniz.
Elektrik işlemlerinin veya elektronik devrelerin olmazsa olmaz bileşenleri arasında yer alan kapasitörler, çeşitli elektronik cihazlarda kullanılarak enerjinin depolanmasını mümkün kılar. Kapasitörlerin doğru çalışıp çalışmadığını anlamak, devrelerin sağlıklı işleyişi açısından kritik düzeyde önem taşır.
Modern yaşamın temel taşlarından biri olan elektrik enerjisinin etkin şekilde iletilmesi kritik düzeyde öneme sahiptir. Bu süreçte devreye giren transformatörler enerji kaybını minimum seviyeye indirerek enerjinin uzun mesafelere taşınmasına yardımcı olur. Şimdi transformatörlerin kullanım alanları, çalışma prensiplerine ve çeşitlerine daha yakından bakma zamanı.
Birçok endüstride ve günlük yaşamda sıklıkla karşılaşılan NTC (Negative Temperature Coefficient) sensörler, sıcaklık değişimlerine hassas elemanlardır. Sensörler, sıcaklık arttıkça direnci azalan yarı iletken malzemelerden yapılmıştır ve sıcaklık ölçümü, sıcaklık kontrolü ile güvenlik sistemlerinde kullanılır.
Piller, günlük hayatta kullanılan taşınabilir pek çok elektronik cihazın temelinde yer alır. Televizyon kumandalarından cep telefonlarına kadar pek çok cihaz piller sayesinde çalışma sağlar. Piller; biçim, kapasite, yapı ve kullanım alanları sebebiyle oldukça çeşitlidir. Bu sayede kullanım amacına uygun farklı pil çeşitlerine kolayca ulaşılabilir. Gelin, piller ve pil çeşitleri hakkında daha fazlasına beraber göz atalım.
